Baanbrekende ideeën worden nooit uit de lucht geplukt. Ook Charles Darwins begrip van natuurlijke selectie, zoals uiteengezet in On the origin of species (1859), kende een lange, aarzelende aanloop. Tijdens zijn reis met de Beagle in de jaren 1830 waren Darwin allerlei geologische en biologische fenomenen opgevallen. Na thuiskomst verslond hij bibliotheken op zoek naar een verklaring voor het ontstaan van soorten – wetenschappelijke publicaties, maar ook romans en poëzie, vooral van de Engelse Romantische dichters. Pas na jaren van tastende onzekerheid en intensief lees-, denk- en schrijfwerk kreeg zijn inzicht in het evolutiemechanisme gestalte.
Darwins kladjes volgt de geleidelijke totstandkoming van de evolutietheorie. Vanuit de oorspronkelijke notities die Darwin op de Beagle maakte, de sporen die hij achterliet in gelezen boeken en zijn eerste haperende opzetjes is de lezer getuige van het fascineren creatieve proces dat een van de belangrijkste boeken van de moderne tijd opleverde.